Bệnh héo rũ trên cây chuối, còn được gọi là bệnh Panama, là một bệnh nghiêm trọng do nấm Fusarium oxysporum f. sp. cubense (Foc) gây ra. Đây là một trong những bệnh hại nguy hiểm nhất cho cây chuối trên toàn thế giới, đặc biệt là đối với giống chuối Cavendish. Bệnh có thể gây thiệt hại nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng chuối. Theo ghi nhận, bệnh có thể gây thiệt hại tới 80% vườn nếu không có biện pháp xử lý kịp thời. Dưới đây là chi tiết về bệnh héo rũ trên cây chuối:

Hình 1: Vườn chuối bị nhiễm bệnh vàng lá héo rũ

Triệu chứng

1. Héo rũ và vàng lá:
   • Lá chuối bị héo rũ, bắt đầu từ các lá già bên dưới rồi lan dần lên các lá trẻ.
   • Lá có thể bị vàng ở một hoặc cả hai bên, từ gân lá ra ngoài.
   • Các lá bị héo và rủ xuống, cuối cùng chết khô nhưng vẫn còn dính vào thân.
2. Thân cây:
   • Thân cây bị bệnh thường bị nứt, có màu nâu hoặc đen ở các vùng bị nhiễm.
   • Khi cắt ngang thân cây, sẽ thấy các mạch dẫn nước bị biến màu nâu sẫm hoặc đen.
3. Quả chuối:
   • Bệnh cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển và chất lượng của quả, làm cho quả bị biến dạng hoặc chín sớm hơn bình thường.

Hình 2: Hình ảnh thân chuối khi bị nhiễm nấm Fusa

Nguyên nhân và cơ chế gây bệnh

• Nấm Fusarium oxysporum f. sp. cubense xâm nhập vào cây qua rễ, sau đó phát triển trong các mạch dẫn nước, gây cản trở sự vận chuyển nước và chất dinh dưỡng từ rễ lên các bộ phận trên của cây.
• Nấm có thể tồn tại trong đất nhiều năm và lây lan qua nước, đất bị nhiễm và các công cụ làm vườn.

Biện pháp phòng ngừa và kiểm soát

1. Biện pháp canh tác:
   • Sử dụng giống chuối kháng bệnh. Hiện tại xu hướng sản xuất là canh tác giống chuối cấy mô đảm bảo sạch bệnh.
   • Luân canh với các loại cây trồng khác không phải là cây chủ của nấm Fusarium.
   • Vệ sinh công cụ làm vườn để tránh lây lan bệnh.
2. Quản lý đất và nước:
   • Tránh sử dụng đất đã bị nhiễm bệnh để trồng chuối.
   • Kiểm soát lượng nước tưới để tránh ngập úng, vì nước có thể làm lây lan nấm.
3. Sử dụng chất hóa học:
   • Hiện nay, không có biện pháp hóa học hiệu quả hoàn toàn để kiểm soát bệnh Panama. Tuy nhiên, việc sử dụng một số loại thuốc diệt nấm có thể giúp giảm thiểu sự lây lan của bệnh. Nhưng nhìn chung, việc để trị bệnh Panama là rất khó, thậm chí khi nguồn đất đã bị nhiễm bệnh thì xác định rằng có thể không trồng chuối trên diện tích đó
4. Biện pháp sinh học:
   • Sử dụng các tác nhân sinh học, như các loại nấm đối kháng, để hạn chế sự phát triển của nấm Fusarium trong đất.
   • Tham khảo thêm dòng sinh học chứa nấm đối kháng Trichordesma giúp hạn chế tối đa sự nhiễm bệnh của cây chuối, Tham khảo thêm tại đây.

Kết luận

Bệnh héo rũ trên cây chuối (bệnh Panama) là một thách thức lớn đối với ngành trồng chuối toàn cầu. Việc hiểu rõ triệu chứng, nguyên nhân và biện pháp phòng ngừa là cần thiết để bảo vệ vườn chuối khỏi bệnh hại này. Các biện pháp kết hợp canh tác, quản lý đất và nước, sử dụng giống kháng bệnh và áp dụng biện pháp sinh học có thể giúp giảm thiểu thiệt hại do bệnh gây ra.

P/s: Bài viết mang tính chất tham khảo

Công ty TNHH Thạch Trường An Gia Lai

• Địa chỉ: Thôn Thái Hà, Chư Pơng, Chư Sê, Gia Lai
• Hotline: 0985 34 72 82
• Email: thachtruongangialai@gmail.com
• Website: thachtruongangialai.com.vn